Một công ty chiếm trọn cả tỉnh bang?
Một ngày trời mưa âm u, mây giăng kín lối, xa xa là những tòa ống khói từ nhà máy lọc dầu chầm chậm, chầm chậm bay lên bầu trời, phủ kín một góc thành phố nhỏ. Không biết nhà máy này được thành lập từ khi nào, nhưng những ống khói đó đã bao nhiêu năm qua phả lên trời, đem theo một mùi dầu và khói bụi xuống những ngôi nhà gần đó.
Thành phố này, một thành phố nhỏ ven biển, với những con tàu cập cảng tấp nập. Tàu hàng hóa ra vào hàng ngày, tàu du lịch (cruise ships) cập bến mỗi mùa hè, đem tới hàng chục ngàn du khách đổ xuống thị trấn trong một ngày. Đó là nguồn thu nhập chính cho những tiểu thương tại khu chợ trung tâm thành phố. Họ bày bán hàng lưu niệm, các sản vật dịa phương cho khách du lịch mua về làm quà tặng, hay đơn giản là hàng quán, cà phê nghỉ chân cho du khách thưởng thức. Tiềm năng là như vậy, nhưng đến nay (2024), đây vẫn là một trong những thành phố nhỏ, kém phát triển nhất trên toàn Canada.
Một trong những lí do có thể kể đến, là do những ống khói kia. Những người nhập cư mới đến, du học sinh sẽ không để ý/ chưa để ý đến điều này. Tuy nhiên, những người sống ở đây vài năm trở lên sẽ nhận biết rõ rệt. Vào những ngày trời âm u như thế này, mây mù khiến khói không thể tỏa lên trên cao và bay đi được, tạo thành một vòng luẩn quẩn dưới thành phố với mùi dầu nồng nặc. Khu mua sắm lớn nhất của thành phố lại là nơi hứng chịu mạnh nhất điều này. Ngay khi vừa mở cửa xe oto, mùi dầu sẽ xông thẳng vào mặt vào mũi, đánh tan cảm hứng mua sắm, chỉ mong mong cho nhanh còn đi về. Những người dân ở đây lâu năm không ai muốn sống trong khu vực thành phố cả. Họ chấp nhận ở cách xa khu trung tâm thành phố 20, 30 thậm chí là 40 kms để tránh xa sự khói bụi và mùi dầu khó chịu này.
Tại sao điều này lại diễn ra, tại sao thành phố, tỉnh bang không quy hoạch lại? Lí do đến từ công ty tư nhân làm chủ những nhà máy, xí nghiệp này. Họ đem đến nguồn lợi ích kinh tế cực lớn cho thành phố thông qua thuế hàng năm. Họ cũng tạo ra hàng ngàn công việc cho cư dân ở đây. Nếu họ đóng cửa nhà máy cũng tương đương với việc cả ngàn người lao động mất việc làm, thành phố mất đi nguồn thu từ thuế. Vì thế, không thể nào tác động đến họ được.
Thực tế, doanh nghiệp này không những chỉ có nhà máy dầu này, họ chiếm lĩnh hầu hết các lĩnh vực quan trọng của tỉnh bang. Có thể kể đến như: Khai thác gỗ từ rừng, làm nhà máy giấy, bán vật liệu xây dựng, đóng tàu biển cho chính phủ, thu mua đất nông nghiệp và đát rừng quy mô cực lớn, trồng và bán khoai tây, vận tải đường bộ, đường sắt (họ mua luôn cả hãng xe lửa trước đây thuộc chính phủ), có cả công ty công nghệ thông tin, tài chính kế toán, nhân sự chỉ để phục vụ cho các công ty con của tập đoàn. Họ mua cả trường đào tạo lái xe tải, trường dạy nghề. Họ mở cả công ty bán lẻ các sản phẩm do tập đoàn sản xuất ra. Họ đồng thời mua luôn các công ty nhỏ hơn ở tỉnh bang nữa, có thể kể ra một vài công ty chuyên cung cấp đồ bảo hộ lao động, dụng cụ máy móc công nghiệp, chế tạo máy móc, đồ điện dân dụng, điện thoại. Như vậy các bạn có thể đã hiểu tại sao mình đặt tiêu đề bài viết này là Một công ty chiếm trọn cả tỉnh bang.
Nhiều người không thích điều này, mình cũng vậy. Mặc dù mình đang làm việc cho công ty này nhưng mình không thích cách vận hành như vậy. Khi quyền lực tập trung vào tay một số người thì nhiều thứ xấu sẽ đến hơn là những điều tốt đẹp. Về mặt tỉnh bang, sự phụ thuộc này làm cho tỉnh bang mất đi nhiều lợi thế cạnh tranh, mất đi cơ hội mở cửa ra thế giới, đón nhận những nhà đầu tư, những tập đoàn khác tới phát triển cho tỉnh bang (yes, high risk high return). Về mặt người lao động, một khi đã làm ở công ty này rồi thì khó mà đi đâu nữa, trừ khi chuyển sang tỉnh bang khác. Người lao động sẽ trở nên chậm chạp, thụ động, kém phát triển hơn so với các nơi có môi trường quốc tế hoặc đa dạng hơn.
Khi còn ở Việt Nam, do là một quốc gia đang phát triển, mình cũng có cơ hội làm việc tại các tập đoàn quốc tế và đã quen với nhịp độ, tiến độ công việc nhanh, hiệu quả, rút gọn nhất có thể. Khi qua làm việc ch o công ty này, giai đoạn đầu mình khá sốc. Có những projects kéo dài cả năm trời, có những tasks nhỏ, với mình chỉ 30 phút, 1 tiếng là xong nhưng ở đây kéo dài tới hàng tuần, thậm chí hàng tháng. Nhớ lại những ngày đầu khi mới vào làm, mình hăng hái, xông xáo lắm vì đang quen cách làm việc cũ mà. Rồi mình như bị 1 gáo nước lạnh dội thẳng vào mặt. Khi mình hỏi sao ko làm cái này cho xong đi, dành ra vài phút, một tiếng là xong hẳn luôn. Một số người bảo với mình là "Ôi những cái lỗi/vấn đều đó nó như vậy cả năm trời rồi, sửa nó chậm thêm một vài tuần cũng có sao đâu!!!" Ha ha với một người coi trọng tính "ownership" như mình thì đó thật sự là một cú sốc lớn. Ngoài ra còn trò đá bóng nữa mà mình không muốn kể vì khá dài dòng.
Thôi viết đến đây mình ko muốn nói thêm nữa vì mình cũng đã lên 1 post vì sao mình muốn thay đổi công việc rồi. Sau khi cân nhắc rằng dù có thay đổi công việc gì đó trong tỉnh bang thì cũng không tránh khỏi cái bóng quá lớn bao trùm của công ty này. Do đó, vợ chồng mình càng có thêm niềm tin và củng cố quyết tâm di cư lần nữa từ bờ Đông sang bờ Tây đất nước Canada này.
